Inleiding

Het eerste resumé is samengesteld door N.A. van Oosten, voormalig lid van het Erepeloton Waalsdorp. Nic van Oosten is ondanks zijn zware handicap tot het laatste moment altijd een gewaardeerd en actief lid geweest van onze vereniging. Helaas is Nic veel te vroeg op 30 januari 1995 overleden. Het overzicht is vanaf 2004 aangevuld, gecorrigeerd en aangepast door Wendy Broer-van der Hak (oud-secretaris Erepeloton Waalsdorp). Ook heeft zij de grafgegevens van het merendeel van de geëxecuteerden achterhaald  Daarnaast heeft zij, voor zover beschikbaar, foto’s van de gefusilleerden bij deze gegevens geplaatst (voornaamste bron: Nationaal Archief/Oranjehotel).

Verantwoording
Een deel van de verwerkte gegevens is ontleend aan het: ‘gedenkboek van het Oranjehotel‘ van E.P. Weber (1945); na de tweede druk (1947) is een 3de druk (in fotokopie) in 1982 uitgeven door de Stichting Oranjehotel. Veel gegevens zijn ontleend aan de website van de Oorlogsgravenstichting en ook het Nationaal Archief/Oranjehotel is geraadpleegd. In de loop der jaren hebben zich ook nabestaanden van een aantal slachtoffers gemeld met zeer waardevolle informatie en fotomateriaal.

De lijst van 215 gefusilleerden, alfabetisch gerangschikt, werd de basis voor dit resumé; echter werd in eerste instantie een andere rangschikking, namelijk naar executiedatum, gekozen. Aangenomen wordt, dat vanuit het Oranjehotel 215 verzetsstrijders zijn gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte. Er zijn echter ook slachtoffers van elder naartoe gebracht om te sterven voor onze vrijheid.

Geraadpleegde bronnen
Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog; Dr. L. de Jong
Het Grote Gebod; gedenkboek LO-LKP; 1951
Hun naam leeft voort…!; W.A. Brug
Ik draag U op; 1945
de Geuzen; drs. A.H. Paape; 1965

De woorden van E.P. Weber herhalend, moet worden gezegd dat absolute volledigheid en absolute juistheid niet kan worden gegarandeerd. De informatie werd verstrekt door de ‘Dienst Identificatie en Berging‘, door nabestaanden van de slachtoffers en tenslotte geput uit de onvolledige achtergelaten papieren van de bezetter.

Ongenoemd bleven dus de vele honderden, die als gevangenen verbleven in het Oranjehotel.
Ongenoemd bleven velen, die van elders naar de Vlakte werden gevoerd.
Ongenoemd bleven zij, die vanuit het Oranjehotel, werden verplaatst naar andere gevangenissen of strafkampen in Nederland.
Ongenoemd bleven zij, die vanuit het Oranjehotel, naar Duitse strafkampen werden gevoerd en niet zijn teruggekeerd.
Ongenoemd moesten blijven de ‘Nacht-und-Nebel’ slachtoffers

Rangschikking naar executiedatum.
Gevolgtrekkingen:

  1. Meervoudige-excutie-per-datum doet vermoeden dat de slachtoffers tot eenzelfde verzetsgroep hebben behoord; ook de geboorteplaatsen uit veelal dezelfde streek wijzen daarop.
  2. Massa-executies hebben veelal te maken met Duitse represailles; voorbeeld: 8 maart 1945 vonden 38 executies plaats. Op 6 maart raakte ‘Höhere SS- und polizeiführer’ Rauter door louter toeval betrokken bij een actie van een verzetsgroep op de Veluwe (Woeste Hoeve); de ‘Rauter-ramp’ had represailles in heel het land tot gevolg.

Opgravingen
Direct na de oorlog werd begonnen met het opgraven van de slachtoffers op de Waalsdorpervlakte. Hierbij werd gebruik gemaakt van deze kaart. Op deze kaart werden aantekeningen gemaakt van de vindplaatsen van de slachtoffers. Benadrukt dient te worden dat de betrouwbaarheid van de op deze kaart vermelde gegevens niet gegarandeerd kan worden.

Veel informatie over de graven van slachtoffers hebben we te danken aan de inspanningen van Pieter Kuijt, een helmgrasplanter uit Katwijk. Hij plantte, met gevaar voor eigen leven, helmgras in bepaalde patronen op verse graven zodat deze later makkelijk(er) konden worden teruggevonden. In 2021 werd het fietspad over de Waalsdorpervlakte vernoemd naar deze bescheiden held.